Mosselen, ons duurzaam eiwit uit zee
Het is een zonnige vrijdagochtend in Yerseke en ik loop door de haven. De lucht is fris en gemengd met de geur van zoutwater. Op de dukdalven waar ik langsloop staan meeuwen uit te rusten terwijl ze mij nauwlettend in de gaten houden. Mijn promotiewerk voor Noordzeevis en visserij als ‘De Noordzeevisman’ is opgevallen in Yerseke en vandaag krijg ik een rondleiding door deze sector.
Onderweg naar mijn afspraak loop ik wat mosselvissers tegen het lijf en maak een praatje met ze. Ondanks de vele tegenslagen die de vis, schaal- en schelpdiersector heeft gehad, zijn deze mosselvissers nog steeds even trots op hun product. Door de vele duurzame eigenschappen van mosselen zijn ze ervan overtuigd dat het voedsel toekomstbestendig is. Ik hoor steeds vaker dat de mossel veel kansen biedt.
Eiwitten uit zee, een duurzaam alternatief
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is eveneens overtuigd van de vele voordelen die eiwitten uit de zee bieden. In de onlangs gepubliceerde Visie op Voedsel uit Zee en Grote Wateren onderstreept het ministerie dat verschillende soorten vis, schaal- en schelpdieren uit onze eigen wateren een gezond en duurzaam alternatief vormen voor de dierlijke eiwitten die op land geproduceerd worden. Het kweken van schelpdieren en zeewier biedt namelijk economische kansen voor het produceren van voedsel met een zeer kleine milieu- en ecologische voetafdruk. En daarmee kan mariene eiwit een waardevolle bijdrage leveren aan de eiwittransitie.
Blauwe kansen voor mossel
Aan de overkant van de haven zie ik het gebouw van de Mosselveiling staan en daarvoor vaart een mosselkotter. Ik stop even om te kijken en vermoed dat de mosselkotter naar zijn ‘natte pakhuis’ op de Oosterschelde vaart om een verse lading mosselen op te vissen.
Nederlandse mosselen worden nu gekweekt in de westelijke Waddenzee en in de Oosterschelde. Deze gebieden staan in open verbinding met de Noordzee. Op de Noordzee is momenteel geen economisch rendabele mosselkweek. Maar de interesse om op de Noordzee mosselen te gaan kweken neemt steeds verder toe. Het kweken van schelpdieren en zeewier biedt namelijk economische kansen voor het produceren van voedsel met een zeer kleine milieu- en ecologische voetafdruk. In samenwerking met de sector wil de overheid dit mogelijk gaan maken.
Maar ruimte is een van de uitdagingen. De windparken lijken in eerste instantie kansrijk om mosselkweek op te zetten. Daar wordt onderzoek naar gedaan, maar staan ze niet te ver weg voor voldoende nutriëntenaanvoer? De ruimte in kustzones is daarentegen weer beperkt door kustvisserij en zandwinning. Het ondernemersrisico voor pioniers die de uitdaging aan willen gaan is groot. Samen met hen wil de overheid onderzoeken hoe dit risico verlaagd kan worden zodat economische opschaling in het vizier komt.
Handschoenen aantrekken
Het is duidelijk dat de weg naar een duurzame voedselvoorziening gepaard gaat met uitdagingen, maar ook met kansen. De opkomst van aquacultuur op de Noordzee en de groeiende interesse in het kweken van schelpdieren en zeewier, getuigen van een sector die klaarstaat om de handschoen aan te trekken en bij te dragen aan een gezondere, duurzamere toekomst. De mosselvissers die ik tegenkwam, deelde niet alleen hun passie voor het vak, maar ook hun geloof in de toekomst van voedsel uit zee. Met kennis op zak heb ik goede hoop voor de toekomst van eiwit uit zee.